غذا و موسیقی کره ای چه ارتباطی با هم دارند؟ - مجله تور یک روزه

. یا شاید زمانی بوده که به صرف غذا در رستوران دعوت شده اید و موسیقی زنده هم جزئی از برنامه های آن مکان بوده است. صحنه دیگری که ممکن است در فکر مان ظهور کند، پخش موسیقی های لایت و بی صدا هنگام شام خوردن های عاشقانه زوجین و یا موسیقی های کلاسیک فاخر در رستوران های گران قیمت باشد.

برای کشور کره جنوبی اما موسیقی کی پاپ (پاپ نوجوان عامه پسند) که از طریق باندهای پسرانه و دخترانه اجرا می گردد، سهم بسیار بزرگی را در کنجکاو کردن مردم کشورهای مختلف از نظر آشنایی با فرهنگ این کشور جنوب شرق آسیایی داشته است. بررسی رابطه غذا و موسیقی کره ای هم از آن موضوعاتی است که کنجکاوی عده زیادی را برانگیخته است. غذا به عنوان یکی از مشترکات جوامع انسانی، همیشه جز اولین محصولات فرهنگی ای است که امتحان می گردد و اگر مقبول واقع بگردد، افراد را ترغیب می کند تا چیزهای بیشتری را هم جستجو کنند.

دقیقا همین اتفاق برای فرهنگ غذایی کره جنوبی افتاده است و همراه با موج موسیقی و تولیدات فرهنگی تصویری این کشور، تصاویر میزهای سرو شده برای خانواده امپراتور چوسان قدیم، تا باربیکیوی مخصوص کره ای که جوان پسند است دهان همه را آب انداخته!

داستان فراگیری موج هالیو (Hallyu) کره جنوبی در سراسر دنیا از کجا آغاز شد؟

درست همانطور که گوش میلیون ها نفر از هواداران جوان موسیقی در دنیا به ریتم و آهنگ های پاپ کره ای آشنا شده، عاشقان غذا و امتحان مزه های تازه هم، مزه شیرینی ها و ترشی های کره ای را چشیده اند و به دوستان و آشنایان توصیه کرده اند. بی راه نیست اگر بگوییم که هنرمندان موسیقی و هنرپیشه های کره ای، بخشی از موج هالیوی این کشورند که کره را به عنوان یک بازیگر قدرتمند فرهنگی تثبیت کرده است.

بیشتر لوکیشن های سریال یانگوم در آشپزخانه دربار می گذشت.

اکنون تقریبا دو دهه است که فیلم و سریال های کره ای مهمان تلوزیون و سینمای خانگی مردم دنیا و ایران شده اند. معمولا این سریال ها که مضامین تاریخی و یا خانوادگی دارند، در لوکیشن های ثابتی فیلمبرداری می شوند و تعامل شخصیت های محدودی را با هم به تصویر می کشند. جواهری در قصر که با نام یانگوم نیز در ایران معروف شد، داستان دختری بود که در دربار سلطنتی کره جنوبی به عنوان آشپز تربیت می گردد.

از جمله ویژگی هایی که از تاریخ آشپزی کره جنوبی در این مجموعه تلوزیونی می توان فهمید، صرف وقت و دقت بسیار در جزییات آشپزی و آشنا شدن با مقام های مختلف شاغلان در دربار است. یانگوم بر اثر لیاقت به مقام بانو اولی آشپزخانه دربار می رسد و شخصیت او را مدام در حال چرخش و گردش و هنگام کار در آشپزخانه کنار موادغذایی مختلف می بینیم. این سریال سال 1385 از تلوزیون ایران پخش شد و هواداران فراوانی هم پیدا کرد. در واقع، راه برای دوبله و تزریق فرهنگ کره ای به چشم و گوش ایرانی ها از همین سریال گگردده شد.

ظهور کره جنوبی با ظاهری تازه، این میگوی کوچک و بی مقداری که مابین دو نهنگ غول آسا (چین و ژاپن) در اقیانوسی سرگردان به سر می برد، یک شبه رخ نداده است. مبارزه با تاثیر بحران اقتصادی آسیا در اواخر دهه 1990، بخشی از سیاست کیم دائه جونگ (Kim Dae-jung)، رئیس جمهور سابق کره بود تا کره بتواند روی بازسازی فرهنگی خود برای پیشرفت کشور متمرکز گردد.

او که از قدرت همسایگان کره، در تحت الشعاع قرار دادن کره جنوبی به خوبی آگاه بود، این موقعیت را فرصتی برای تثبیت کشورش در صحنه دنیای می دانست. در واقع، او می خواست میگو را از اسارت بین نهنگ ها رها کند. بسیار خب! اکنون کره جنوبی نه تنها آن جاندار سخت پوست کوچک نیست، بلکه در نوع خود به غولی تبدیل شده است!

موج هالیوی کره جنوبی، صادرات فرهنگ این کشور را به خارج موجب شده است.

در میان افزایش علاقه به فرهنگ کره جنوبی، مصرف کنندگان دنیای، همه چیز از برنامه های تلویزیونی گرفته تا کی پاپ را با آغوش باز پذیرفته اند. اکنون، می بینیم که مردم از کی فود (K-food) صحبت کرده و رسپی های کره ای را به لیست غذاهای مورد علاقه شان در اینستاگرام اضافه می کنند، زیرا علاقه ای که در خارج از کشور کره نسبت به این کشور بوجود آمده باعث شده تا طعم غذاهای کره ای از مرزهای آن فراتر برود.

در طول دو دهه گذشته، فرهنگ پاپ کره جنوبی به یکی از صادرات اصلی این کشور شبه جزیره ای تبدیل شده است. K-pop - یا موسیقی پاپ کره ای - حس مشترکی را مابین شنوندگان موسیقی دنیای به وجود آورده است. اگر دقت کنید می بینید که فیلم های کره جنوبی، دسته بندی خاص خود را در پلتفرم های پخش ویدئو دارند. کره ای ها به صادرات فرهنگ عامه یا هالیوی خودشان حسابی مفتخرند!

حالا زمان اضافه کردن غذاهای کره ای به این لیست است.

محصولات کی فود در سال های اخیر از رشد قابل توجهی برخوردار شده اند که عمدتاً ناشی از تقاضای پرشمار برای آنها در چین است؛ چین بزرگترین بازار هدف صادراتی کره است و در عین حال فرهنگ آشپزی کره ای نیز به شدت تحت تاثیر آشپزی چینی و ژاپنی قرار داشته است. اما در سرتاسر دنیا، حتی در ناهارخوری های معمولی هم مردم تفاوت بین بولگوگی (Bulgogi) را از بیبیم باپ (Bibimbap) می شناسند.

در گزارشی از بانک مورگان استنلی (Morgan Stanley) ، تحلیل گران سهام این بانک، رشد قابل توجهی را برای فروش کی فوددر خارج از کشور کره طی پنج سال آینده پیش بینی کردند؛ علت این مسئله نیز به تاثیر عمیق صادرات فرهنگی کره بازمی گردد.

نفوذ فرهنگی عمیق کره موجب محبوبیت غذاهای کره ای در دنیا شده است.

چنین فرایند رشدی، همراه با فشار شرکت های کره ای برای توسعه دسته بندی های غذایی، روش ها و زیرساخت های توزیعی و مجذوب کننده تر کردن محصولات کره ای برای ذائقه خارجی است کهدر سال های آینده فرصت های گسترده ای را برای سرمایه گذاران صنعت غذایی کره جنوبی ایجاد می کند.

کی پاپ کره ای چیست؟

کی پاپ بیش از هر اقدام و برنامه ای که دولت یا اداره رسمی توریستی کره جنوبی برای ترویج فرهنگ کره ای انجام داده باشد، در آشناسازی مردم دنیا با این کشور موثر بوده است. به عنوان نمونه، می توانیم شناخت بریتانیایی ها را از کره جنوبی در نظر بگیریم که بیش از یک دهه از آغاز آن می گذرد.

هرچند امروزه، بیشتر چهره های جوان باندهای دختری و پسری کره هستند که برای مشتاقانشان روی صحنه های مختلف در لندن و منچستر برنامه اجرا می کنند، اما یک دهه قبل از این، سرآشپزها و نوازندگان موسیقی کره ای بودند که راه این جوان ها را هموار کردند و زیرساخت های ارتباط بین غذا و موسیقی کره ای را در سال های بعد شکل دادند.

کی پاپ یا پاپ کره ای، سبک خاصی از موسیقی پاپ عامه پسند را در کلاس دنیای به دنیا عرضه کرده است که می توان در قیاس با سیستم پیچیده و کارآمد تولیدات الکترونیکی این کشور، ادعا کرد این نوع موسیقی، محصول استودیوهایی است که در واقع کارخانه های استعدادیابی و تولید پرفورمر هستند! استودیوها قوانین بسیار سفت و سختی دارند و از سنین بسیار پایین دختران و پسران مستعد را آموزش می دهند و از آنها ماشین هایی پولساز تولید می کنند.

آهنگ های گروه های کی پاپ به زبان های کره ای، چینی و انگلیسی هستند. این نوع موسیقی در واقع تلفیقی است از خوانندگی، اجرا، پایکوبی و رپ خوانی که پیروزیت ملودی های مجذوب کننده و روتین های پایکوبی پیچیده اش، مدیران شرکت های تولید موسیقی غربی را گیج کرده است. آغاز کی پاپ نیز به سال 2012 بازمی گردد. زمانی که رپر کره ای به نام Psy، ویدیوی آهنگی با نام Gangnam Style را بیرون داد.

گروه بی تی اس در حال حاضر از محبوب ترین گروه های کی پاپ است.

این ویدیو تا به حال در یوتیوب 3 میلیارد بار بازدید داشته است. در حال حاضر، پسران گروه بی تی اس (BTS) هستند که خود را به عنوان یک پدیده دنیای تثبیت کرده اند. این گروه سال 2013 تشکیل شده و هر جا برای اجرای برنامه حاضر می شوند، هواداران پروپا قرص و هیستریک شان خود را به آنجا می رسانند. در همین رابطه، اصطلاحات خاصی در جامعه هواداران بی تی اس رایج شده است؛ مثلا افراد خود را عضوی از آرمی یا ارتش بی تی اس می دانند.

بی تی اس اولین گروه کی پاپی است که در جدول آلبوم های ایالات متحده صدرنشین شد و بیش از 12 میلیون مشترک در یوتیوب دارد. همچنین خبر ملاقات بی تی اس با جو بایدن (Joe Biden)، رییس جمهوری وقت آمریکا در خرداد ماه امسال (1401) گواه قدرت این گروه نزد افکار عمومی است.

البته این نوع موسیقی محدود به بوی بندها (Boy Bands) نیست و دختران هم گروه های خاص خودشان را دارند و دستاوردهایشان در خارج از کره جنوبی کمتر از همتایان مذکرشان نبوده است. مثلا، گروه سیاه صورتی یا Black Pink یا اولین گروه دخترانه کی پاپ بود که با آلبوم و تک آهنگ خود به نام Kill this Love، به جدول بیلبورد پرفروش های ایالات متحده راه یافتند.

همه دنیا مشتریان رستوران های کره ای

جائه جون (Jae Joon)، مدیر رستوران میس کره آ (Miss Korea) در بیرمنگام، می گوید: بیشتر مشتریان ما کره ای نیستند. بریتانیایی ها چنان از غذاهای ما استقبال کرده اند که باعث علاقه تعداد بیشتری از آنها به فرهنگ ما شده است. زمانی بود که مردم این کشور حتی نمی دانستند کره کجاست.

همگام با میل سرسام آور به مصرف موسیقی کره ای، غذا نیز یکی از عناصر مهم در افزایش محبوبیت فرهنگ کره ای بوده است. مثلا باز هم لندن را در نظر بگیریم؛ شهری که قلب آن با مهاجرانش می تپد. کلان شهری با بافت مهاجرتی رنگارنگ و دارای رستوران های فرانسوی، روسی، چینی، هندی، پاکستانی، عربی، ترکی و ملیت های دیگر که در جایگاه رستوران داری و توریسم خوراک کاملا شناخته و تثبیت شده است، همچنین سرآشپزهای مشهوری مانند جودی جو (Judy Joo) و گوردون رمزی (Gordon Ramsay) دارد که مشتری ها برای چشیدن طعم غذایشان سر و دست می شکنند.

از دیگر ویژگی های خوراک شناسی مرکز انگلستان، صدور دستورهای غذایی ملل به منچستر، بیرمنگام، شِفیلد و اِدینبورگ است. با تمام این اوصاف که سبب می گردد هر رقیبی قبل از بخت آزمایی در این شهر دوبار فکر کند رستوران های کره ای و باربیکیوی کره ای تازهترین ملیت اضافه شده به لیست خوراک شناسان بریتانیایی است.

رستوران ها و باربیکیوهای کره ای در لیست علاقمندی های مردم دنیا جای گرفته اند.

افرادی که برای صرف گیم باپ (Gimbap) و تِتِئَوک گوک (Tteokguk) و جاپ چائه (Japchae) در این رستوران ها و فست فودی ها پول می پردازند، به جز دانشجویان کره ای دور از وطن که دنبال تتازه خاطره با حس نوستالژیک شان به غذاهای خانه هستند، توریست ها و لندن نشینان اند. به علاوه، تقریباً همه سوپرمارکت های بزرگ، مواد اولیه یا غذاهای کره ای را عرضه می کنند، و فروشگاه های تخصصی کره ای اکنون در بیشتر مراکز شهرهای بزرگ دنیا جزء چشم انداز ها رایج هستند.

جی راینِر (Jay Rayner)، منتقد غذایی که برای آبزِروِر (Observer) قلم می زند، می افزاید: علاقه مردم به غذاهای کره ای در پنج سال گذشته، مدام فرایند افزایشی داشته است؛ اما در سال گذشته (2019)، شاهد انفجار استقبال از خوراک و نوشیدنی های این کشور بودیم. شمار رستوران ها و سوپرمارکت های کره ای، هم در لندن و هم در سایر بخش های کشور، به طور قابل توجهی افزایش پیدا کرده است.

او ادامه می دهد: معیار محبوبیت واقعی یک فرهنگ غذایی، زمانی است که اقلام خوراکی آن فرهنگ در سوپرمارکت های بزرگ و اصلی وجود داشته باشند؛ امری که در مورد مواد غذایی کره ای روز به روز بیشتر و بیشتر اتفاق می افتد. همین فرایند، خود بخشی از توسعه علاقه مردم به فرهنگ کره است.

رشد تعداد رستوران های کره ای، به ویژه خارج از لندن، تا حدی ناشی از افزایش دانشجویان این کشور است که در دانشگاه های بریتانیا تحصیل می کنند. طبق تخمین ها 53000 کره ای در بریتانیا زندگی می کنند که همین مسئله بریتانیا را تبدیل به بزرگترین محل تجمع کره ای های دور از وطن در اروپا کرده است.

البته از این تعداد تقریبا 20،000 نفر از آنها دانشجو هستند. جالب است بدانید که شهر نیو مالدِن (New Malden) در استان سورِی (Surrey) بریتانیا، خانه بیشترین جمعیت کره ای - تقریباً 20000 نفر - است و به همین علت، نام مستعار کوریا تاون یا شهرک کره ای (Korea Town) را روی آن گذارده اند.

تصویری از یک رستوران کره ای در شهر نیو مالدن در استان سوری در بریتانیا مشاهده می گردد.

کره ای ها روزبه روز بیشتر در زوایای مختلف زندگی بریتانیایی ها نفوذ می کنند و علاقه به فرهنگ آنها، حتی فراتر از غذا و موسیقی کره ای کی پاپ می رود. مرکز فرهنگی کره در لندن، میزبان جشنواره هایی برای نمایش استعدادهای موسیقی این کشور است و جشنواره های فیلم کره ای نیز برای هر چه بیشتر به رخ کشیدن صنعت در حال شکوفایی سینمایی این کشور در شهرهای انگلستان برگزار می شوند.

کره ای ها در صنعت لوازم آرایشی و بهداشتی و مد و فشن زنانه نیز حرف هایی جدی برای گفتن دارند.

سه دسته بندی غذایی کره ای در بشقاب غذای مردم دنیا

افزایش فروش دنیای کِی فود، راستای پر پیچ وخم داشته است. تولیدکنندگان این نوع غذاها و چاشنی ها، بعد از اشباع کردن بازار داخلی کره، چشم انداز خود را به چین معطوف کردند. زیرا نزدیکی جغرافیایی و فرهنگی چین و کره امتیاز مثبتی برای آغاز ورود به بازارهای خارج کره بود. هدف گذاری تولیدکنندگان یاد شده برای فروش کی فود به چین پیروزیت آمیز بود و منجر به رشد سالانه 19 درصدی در فاصله سال های 2010 الی 2020 شد. با این حال، در دو سال اخیر، میزان تقاضا در چین نیز به حد اشباع رسیده است و تولیدکنندگان صنعت غذایی کره اکنون در پی بازارهای تازهی می گردند.

همزمان، آگاهی دنیای از غذاهای کره ای راستا رشدی طبیعی را طی کرده است، یعنی به موازات که فرهنگ کره ای برای ذائقه خارجی آشناتر شده است، غذاهای کره ای نیز معروف تر شده اند. به یک معنا، افزایش علاقه به محتوای سرگرمی، مانند فیلم ها، سریال های تلویزیونی و موسیقی پاپ کره ای، راه را برای کنجکاوی بیشتر در مورد فرهنگ هموار کرده است، که سپس به نوبه خود درهای آشپرخانه ها را به روی آشپزی کره ای گگردده است.

تولیدکنندگان کی فود نیز در این رابطه بدنبال پاسخ متناسب به تقاضای بازار هستند. در حال حاضر (سال 2022)، سهم کی فود در بازارهای دنیای 4% است که 10 میلیارد دلار درآمد برای کره جنوبی به همراه داشته است. صادرات مواد غذایی کره نیز طی ده سال گذشته سالانه 10 درصد افزایش یافته است.

اسنک های کره ای در فروشگاه هیا بزرگ دنیا یافت می شوند.

سه حوزه رشد کی فود کدام است؟

سه دسته غذاهای کره ای که در خارج از مرزهای این کشور آسیایی محبوب هستند، اسنک ها، نودل و کی میلز (K-Meals) نام دارد.

تنوع محصولات غذایی کره ای بسیار زیاد است، اما سه زمینه اصلی رشد عبارتند از: میان وعده ها، نودل های فوری و وعده های غذایی آماده. بر اساس محاسبات تحلیل گران از داده های صادرات و تولید 10 شرکت برتر مواد غذایی کره ای در خارج از این کشور، در پنج سال گذشته (2015 الی 2019)، این سه دسته روی هم حدود 70 درصد از کل فروش کی فود را در کشورهای دیگر به خود اختصاص داده اند.

اگر فقط آسیا را در نظر بگیریم، طبق آمارهای تحلیل گران، افزایش فروش اسنک های کره ای به شکل بارزی مشاهده می گردد؛ به ویژه به این علت که تولیدکنندگان مواد غذایی در کره، از نظر جانمایی محصولات در قفسه فروشگاه ها و منطبق سازی با ذائقه مصرف کننده ها هوشیارانه رفتار کرده اند.

اسنک های کره ای از نظر نوع محصول، مشابه دیگر محصولات موجود دنیای در دسته بندی اسنک ها هستند -یعنی چیپس سیب زمینی، بیسکویت های نمکی، کیک هایی با روکش شکلاتی و غیره. اما شرکت های کره ای، طعم، بافت و شکل آنها را تغییر داده اند تا در بازار دنیای، محصولات خود را از محصولات غربی متمایز کنند.

ازطرفی، در دسته نودل ها و رامن، نودل های فوری کره ای که به علت ترکیب راحتی و طعم های منحصر به فرد (مانند چیلی و تند) از رقبا متمایز هستند، در توسعه مجذوب کنندهیت غذاهای کره ای نقش کلیدی داشته اند. بازار نودل فوری کره جنوبی در یک دهه گذشته در سطح دنیای 4 درصد رشد کرده است.

کی میلز یا غذاهای آماده کره ای از دسته غذاهای پر فروش این کشور است.

در نهایت، بیشترین میزان سود در صنعت تولید غذاهای کره ای از ناحیه کِی میلز بوده است. به نظر می رسد نیاز روز افزون به غذای سریع و سرعت در فرهنگ های سراسر دنیا، باعث اقبال مردم به این نوع غذا شده باشد. وعده های غذایی کِی میلز، تجسم واقعی غذای دنیای سازی شده اند. البته این دسته بندی، هنوز در مراحل اولیه نفوذ است و در صورت فراهم آوردن دسترسی بهتر در بازارهای آسیایی و ایالات متحده، می تواند رشد سالانه 20 درصدی را تجربه کند.

پیش بینی آینده غذاهای کره ای

کره ای ها با یک برنامه دقیق پیروز شده اند خود را از کشوری ناشناخته و منزوی به یک قدرت دنیای تبدیل کنند. در این راستا، آنها دیگران را ابتدا با جاذبه های فرهنگی خود جذب کرده اند. در اصل می گردد گفت غذای فرهنگی کره قبل از دستورهای غذایی ملی این کشور به مردم دنیا ارایه شد و بعد از پذیرش اولیه، اکنون این تقاضای دنیای است که تولیدکنندگان غذای کره ای در دسته بندی های مختلف را با پیروزیت تجاری مثال زدنی روبرو کرده است. غذا و موسیقی کره ای ارتباطی دو سویه و ریشه دار با هم دارند.

قرار گرفتن کره در راستا و جریان تعامل با فرهنگ های دیگر، قدرت نرم آن را دوچندان کرده است. توجه به سلیقه و خواست مخاطبان و تلاش برای ارائه محصولات غذایی کره با ایجاد دگرگونی هایی که سلیقه ها را راضی کند توانسته غذای کره ای را به خوبی برندسازی نماید. به عنوان نمونه، چیپس سیب زمینی که یک اسنک ساده است در طعمی مثل عسلی و کَره ای هواداران زیادی پیدا کرده و پیش بینی می گردد حتی نودل چیلی شناور در فلفل قرمز فراوان هم در بلند مدت راهش را سر میز غذای ساکنان کشورهای دیگر پیدا خواهد کرد. مسئله ای که کره جنوبی با آرامش منتظر تحقق آن است: فتح فکر ها و قلب ها با چاپستیک.