روایت دانشجویان از حضور در کلاس های مجازی - مجله تور یک روزه

به گزارش خبرنگاران، این تجربه یکی از دانشجویانی است که مجبور است برای مبارزه با کرونا در خانه بنشیند و اینترنتی به دانشگاه برود. برگزاری کلاس های آنلاین دانشگاه ها بعد از شیوع ویروس کرونا، موجب انتقاد و اعتراض بسیاری از دانشجویان و حتی ساخت ویدئوهای طنز در این باره شده است. با وجود آنکه وزیر ارتباطات دستور ارتقای سرعت اینترنت خانگی به 16 مگابیت برثانیه را تا خاتمه اردیبهشت داده است اما باز هم بعضی دانشجویان معتقدند زیرساخت ها برای برگزاری کلاس های آنلاین کافی نیست.

محمدحسین، دانشجوی رشته حسابداری است و از اینکه کلاس هایش به صورت آنلاین برگزار می شود، کلافه شده است. او می گوید مجبور است هر بار که می خواهد وارد کلاس های آنلاین شود مدت زمان زیادی صرف کند: بعضی از کلاس ها برگزار نمی شوند و بعضی از کلاس ها هم با هفت دانشجو تشکیل می شوند. خیلی وقت ها نمی توانم وارد کلاس های آنلاین بشوم و مدام به بیرون پرت می شوم. معلوم نیست تکلیف حضور و غیاب ما چه می شود. من که از کلاس ها چیز زیادی متوجه نمی شوم و ترم آخر هم هستم. ماندم چطور این ترم آخر را به خیر بگذرانم. من این ترم کارورزی هم دارم و نمی دانم تکلیفم چیست.

این دانشجو معتقد است: روزهای قبل سرعت اینترنت افتضاح بود و از وقتی که سرعت آن ارتقا پیدا کرده شرایط نسبت به قبل کمی بهتر شده اما باز هم مسائل کلاس های آنلاین کم نیستند. ریاضی، آمار و حسابداری صنعتی درس های سختی هستند که وقتی دانشجو سر کلاس هم حاضر می شود به سختی درس را درک می کند؛ چه برسد به حالا که کلاس ها آنلاین شده و مرتب هم قطع و وصل می شود. روش تدریس بعضی از استادها هم جزوه دادن است و کتاب معرفی نمی کنند.

به نظر می رسد بسیاری از دانشجویان دانشگاه آزاد مشکل مشابه محمدحسین را دارند. بعضی از آنها که در تماس با خبرنگاران از شرایط آموزش مجازی احساس نارضایتی کرده اند، خواستار حذف ترم و محفوظ ماندن شهریه شان شده اند.

آیسان، یکی از دانشجویان دانشگاه غیرانتفاعی هم شرایط آموزش مجازی را چندان مطلوب نمی داند: کلاس های آنلاین ما با اسکای روم برگزار می شود که به سختی با گوشی موبایلم وارد می شوم. نکته خنده دار اینجاست که وقتی ارتباطم قطع می شود وارد صفحه تبلیغات می شوم. خوبی کلاس های حضوری این بود که ما می توانستیم از درس دادن فیلم بگیریم یا صدای استاد را ضبط کنیم. یکی از بدی های کلاس های آنلاین این است که درباره برگزارنشدن کلاس ها اطلاع رسانی نمی کنند. مثلا دیروز من کلاس ورزش آنلاین داشتم. حدود 45 دقیقه وارد سایت می شدم تا ببینم کلاس تشکیل شده است یا نه که آخر سر هم متوجه شدم کلاس تشکیل نشده است. از طرفی بعضی از درس ها واقعا قابلیت اینکه آنلاین برگزار شوند را ندارند و فکر می کنم دانشگاه ها دارند رفع تکلیف می کنند.

این دانشجو که رشته کامپیوتر می خواند، ادامه می دهد: موضوع مهمی که وجود دارد این است که دانشگاه ها باید امکانات دانشجو را هم در نظر بگیرند تا برنامه ای که برای آموزش آنلاین استفاده می کنند در همه دستگاه ها قابل استفاده باشد. شاید بعضی از دانشجوها لپ تاپ نداشته باشند و برای شرکت در کلاس ها از گوشی موبایل استفاده کنند. مثلا من نمی توانم با گوشی وارد اسکای روم بشوم. این چند روز که تجربه شرکت در کلاس های آنلاین را داشتم متوجه شدم حتی بعضی استادها هم با بعضی از برنامه ها مشکل دارند و متاسفانه ناظری هم از طرف دانشگاه ها در آموزش مجازی وجود ندارد که مسائل ما را به مسئول بالادستی برساند.

اما مونا که از دانشجویان یک دانشگاه دولتی است و زیست شناسی می خواند، با وجود اینکه معتقد است کلاس های آنلاین هیچ وقت به پای کلاس های حضوری نمی رسند، نگاه مثبتی به این کلاس ها دارد و در این باره توضیح می دهد: بعضی از کلاس ها کیفیت خوبی دارند. مثلا امروز کلاس ژنتیک پایه داشتم. استاد همان طور که در کلاس حضوری اسلاید می آورد و توضیح می داد، در کلاس مجازی هم همین کار را کرد و من احساس کردم سر کلاس درس حقیقی حاضرم اما واقعا همه درس ها قابلیت اینکه مجازی باشند را ندارند. مثلا درس شیمی آلی را نمی شود مجازی گذراند چون استاد در کلاس حضوری فرمول ها را روی تخته می کشید و توضیح می داد اما در کلاس مجازی صرفا یکسری اسلاید به دستمان می رسد که اصلا نمی دانیم چطور کشیده شده اند. بعضی از کلاس های رشته ما بیشتر جنبه سخنرانی دارند که می توان آنها را به صورت آنلاین هم گذراند گرچه بحث پرسش و پاسخ دانشجو و استاد مثل کلاس های حضوری نیست با این حال بعضی استادها گروه تشکیل داده اند و به سوالات دانشجوها جواب می دهند. من فکر می کنم بیشتر کلاس های آنلاین رشته ای که می خوانم هیچ فرقی با کلاس های حضوری مان ندارند چون شیوه درس خواندن من به شخصه طوری است که بدون حضور در کلاس هم می توانم پیش بروم اما شیوه های درس خواندن دانشجوها متفاوت است و خیلی ها بدون حضور استاد نمی توانند درس بخوانند. مشکل اصلی رشته تحصیلی من کلاس های آزمایشگاهی است. ما چند واحد آزمایشگاه داریم که همه شان هم پیش نیازند و فعلا برگزار نمی شوند. قرار شده بعد از شروع دوباره دانشگاه ها به شکل کارگاه های فشرده برگزار شوند و این اتفاق خودش مشکل دیگری است. مثلا ما در میکروبیولوژی رنگ آمیزی گرم را می خوانیم که آن را در آزمایشگاه به صورت عملی انجام می دهیم اما وقتی کلاس های آزمایشگاهی برگزار نمی شوند و کلاس های دیگر به صورت مجازی برقرارند، استاد، درس را توضیح می دهد و ما مجبوریم در یک کارگاه یک روزه حجم زیادی از مطالب را که مشخص نیست تا آن زمان در ذهنمان مانده یا نه، به صورت عملی انجام بدهیم. منطقی تر این است که کلاس های آزمایشگاهی را به ترم بعد موکول کنند تا اینکه بخواهند در یک روز مطالب را به صورت فشرده به ما منتقل کنند.

این دانشجو ادامه می دهد: کلاس های ریاضی ما در اسفندماه به صورت اسکایپ برگزار می شد اما کیفیتش آنقدر پایین بود که خودشان هم منصرف شدند چون در ساعت برگزاری کلاس ارتباطمان با استاد بارها و بارها قطع می شد. از طرفی نباید فراموش کرد که کلاس های آنلاین برای بعضی از رشته ها جوابگو نیست. مثلا می دانم که دانشجوهای هنر و موسیقی مسائل زیادی دارند و کلاس هایشان تشکیل نشده است. حتی یکی از دوستانم می گفت یک گروه تشکیل داده اند و استاد را هم عضو کرده اند و از او خواسته اند حالا که قابلیت برگزاری کلاس ها وجود ندارد درس را به صورت صوتی برایشان بگذارد اما استاد درخواستشان را بدون جواب گذاشته است.

با وجود اینکه دانشجویان درباره مسائلشان از برگزاری کلاس های آنلاین دانشگاه ها می گویند، دکتر غلامی وزیر علوم نحوه برگزاری کلاس های غیرحضوری و آموزش های الکترونیکی را یک فرصت می داند و خواستار تداوم آموزش ها و رفع اشکالات آن در همه دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور شده است.

همچنین سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، آموزش غیرحضوری را درس کرونا به مسئولان آموزشی کشور می داند و معتقد است مسئولان آموزشی کشور باید آموزش غیرحضوری را به رسمیت شناخته و برای آن برنامه داشته باشند چون آموزش غیرحضوری بدون برنامه شدنی نیست.

طبق گفته رئیس مرکز فناوری و شبکه علمی دانشگاه آزاد در سال 2030 دانشگاه حضوری به شکل امروزی وجود ندارد و یوتیوب می تواند به عنوان بزرگ ترین دانشگاه مجازی دنیا مطرح باشد. با این وجود باید دید زیرساخت های دانشگاه های مجازی در ایران تا سال مشخص شده چه اندازه تامین می شود و این کار عملی خواهد شد یا خیر.