آشنایی با هنر ارغوان بافی - مجله تور یک روزه

از وبسایت دولت جمهوری اسلامی ایران دیدن نمایید.

خبرنگاران آنلاین: در نقاط مختلف ایران بنا بر طبیعت هر منطقه، از الیاف طبیعی آن برای بافت محصولات سبدی استفاده می گردد. در کرمانشاه از شاخه های ارغوان و در این اواخر از شاخه های بیدمشک استفاده می نمایند. به همین علت به آن ارغوان بافی می گویند. الیاف ارغوان را در آب خیس می نمایند تا خاصیت ارتجاعی پیدا کند و سپس اقدام به بافت تولیدات مختلف می نمایند.

مردان کُرد با صبر و حوصله ترکه های چوب را در دستان زحمت کش و هنرمندنشان به انعطاف و نرمش در می آوردند، تا از دست بافته های چوبی خود سبدی برای انداختن به آب و ماهیگیری بسازند و یا توشه ای از انار و انجیر را جابه جا نمایند یا سنگ و کلوخ بنای خانه ای را بر پشت احشامشان سوار و جابه جا نمایند، مجمه ای برای دستفروش کوچه های شهر بسازند یا هنرشان یک طبق جهیزیه عروسی گردد و یا دم کُنی کدبانوی خانه باشد.

تولیدات ارغوان بافی، استحکام زیادی دارد و بافت آن نسبت به دیگر محصولات حصیری از قدمت بیشتری برخوردار است و قبل از رواج پلاستیک، کاربرد و مصارف فراوانی داشته است.

شست و شوی آن با آب و شوینده های معمولی امکان پذیر است و صدمه ای به آن وارد نمی کند، اما رطوبت مداوم ممکن است از دوام آن بکاهد ضمن این که آتش باعث سوختن و از بین رفتن آن می گردد.

ارغوان نام درختچه ای است که بیشتر از 12 متر قد نمی کشد. به راحتی با ناملایمات آب و هوایی می سازد و گرما و خشکی را تحمل می کند بی آن که خم بر ابرو بیاورد و ذره ای از زیبایی هایش کم کند.

شاخه های ارغوان بسیار نرم و منعطف هستند و با نام ترکه خوانده می شوند.

شاید ارغوان بافی نوعی سبدبافی به نظر برسد اما حاصل دست ارغوان بافان بسیار مستحکم تر از انواع سبد است.

بافندگان داسی به دست می گیرند و به سوی درختان ارغوان می فرایند. زمان این کار هنگامی است که درخت جوان است و شاخه هایش تازک و منعطف و مناسب کار. هر چه دیرتر به سراغ درختان بفرایند شاخه های ضخیم تری نصبیبشان می گردد و کار برایشان سخت تر است. گاهی نیز به سراغ شاخه های بیدمشک می فرایند و از آنها استفاده می نمایند.

اواسط بهار تا اواخر پاییز باید به سراغ درختان رفت و با مهارت خاصی ترکه ها را جمع کرد. اگر اشتباهی در کار باشد تا سال بعد زخمی که با داس بر بدن درخت می افتد، آن را خشک می کند.

ترکه ها را در آب خیس می نمایند و در محیط نمدار قرار می دهند تا انعطاف آنها بیشتر گردد. بافته های ارغوان بافی بیشتر به شکل بیضی و دایره هستند و به همین علت مقطع کار هنرمند با در هم تنیدن ترکه ها به همین شکل بافته می گردد. هنرمند ترکه را لای انگشتان پا قرار می دهد تا تسلط خود را حفظ کند و با کم و زیاد کردن رج ها، حاصل کارش را ریزبافت یا درشت بافت می کند.

با جوشاندن ترکه ها در دیگ رنگ آنها را نازک و رنگی می نمایند و بر حاصل دستشان نقش و نگاری سرشار از ظرافت و رنگ می اندازند.