گردشگری ورزشی چیست؟ - مجله تور یک روزه

امروزه صنعت توریستی در ابعاد گوناگون آن در حال پیشرفت و توسعه سریع است. در این میان، توریستی ورزشی به معنای تجربه سفر برای شرکت یا تماشای رویدادها و فعالیت های ورزشی، به بخش مهمی از بازار این صنعت تبدیل شده است. بازاری که می تواند برای کشورهای گوناگون منبع عایدی عظیمی باشد .

به منظور رقابت در این بازار روبه رشد، به دست آوردن درک عمیق از اهمیت و فواید این بخش از توریستی برای کشورها و جوامع گوناگون لازم است .

فرآیندهای برگزاری رویدادهای بزرگ ورزشی، فرصت های سرمایه گذاری در این رویدادها و برنامه ریزی برای میزبانی چنین رویدادهایی به شکل موفقیت آمیز، کاری بسیار دقیق علمی و حیاتی است. توریستی ورزشی یک بازار روبه رشد است که شهرها و کشورهای زیادی در کوشش هستند تا با فراهم کردن زیرساخت ها، سهمی از این بازار پرسود داشته باشند .

توریستی ورزشی چیست؟

توریستی ورزشی در واقع سفر به اقصی نقاط جهان برای شرکت در یک رویداد یا فعالیت ورزشی یا تماشای یک مسابقه ورزشی است. معمولا توریستی ورزشی را به سه نوع تقسیم می نمایند. توریستی رویدادهای ورزشی، توریستی ورزشی فعال و توریستی ورزشی نوستالژیک .

در حالی که شاید بسیاری از افراد حتی نام توریستی ورزشی به گوششان نخورده باشد، علاقه مندان به ورزش ها و تیم های گوناگون برای شرکت یا تماشای رقابت ها و مسابقات ورزشی مورد علاقه شان به راه های دور و نزدیک سفر می نمایند .

آشنایی با دسته بندی های توریستی ورزشی

توریستی رویدادهای ورزشی

این بخش از توریستی ورزشی شامل رویدادهای ورزشی بزرگ مثل بازی های المپیک یا مسابقات جام جهانی فوتبال است. این دو رویداد بزرگ ورزشی از مشهورترین و پرطرفدارترین مقاصد توریستی ورزشی در جهان هستند که هر چهار سال یک بار و هر بار در شهر و کشور متفاوتی در گوشه و کنار جهان برگزار می شوند .

جام جهانی سال 1994 و المپیک سال 1996 که هر دو در آتلانتا برگزار شدند، به عنوان یک جاذبه توریستی مهم شناخته شدند. در جریان آماده سازی برای جام جهانی سال 1994، تخمین زده شد که این رویداد ورزشی 50 میلیون مسافر خارجی را به آمریکا می کشاند.

علاوه بر این ها، توریستی مرتبط با تیم های مطرح ورزشی نیز بخشی از توریستی ورزشی هستند. به عنوان مثال سفر برای تماشای مسابقه یکی از تیم های محبوب در یک لیگ داخلی.

توریستی ورزشی فعال

افرادی که برای انجام یک ورزش و در واقع شرکت در یک رویداد ورزشی سفر می نمایند توریستان توریستی ورزشی فعال هستند. این رویدادهای مشارکتی طیف گسترده ای از ورزش ها و اشکال مختلفی از تورنمنت ها و رویدادها را شامل می شوند.

ورزش هایی مانند گلف، قایق رانی، تنیس، ماهیگیری، موج سواری و حتی شنا و غواصی از ورزش هایی هستند که افراد برای انجام آن ها و شرکت در مسابقات آن ها به کشورهای دیگر سفر می نمایند.

بعضی از کارشناسان، این زیرمجموعه را نیز به دو دسته دیگر تقسیم می نمایند که شامل شرکت نمایندگان در رویداد و علاقه مندان به رویداد می شوند.

شرکت نمایندگان در رویدادهای ورزشی کسانی هستند که یا به شکل آماتور یا حرفه ای در رقابت های ورزشی شرکت می نمایند و برای این رقابت به جای دیگری سفر می نمایند. علاقه مندان، آن دسته از افرادی هستند که در سفرهای ورزشی برای تفریح و تفریح شرکت می نمایند.

توریستی ورزشی نوستالژیک و مشاهیر

این زیرمجموعه از توریستی ورزشی به سفرهایی گفته می گردد که بازدید از جاذبه های توریستی ورزشی را در بر می گیرند. به عنوان مثال تالار مشاهیر ورزشی در گوشه و کنار جهان یا موزه های ورزشی و استادیوم های بزرگ و مشهور جهان که تورهای بازدید برگزار می نمایند. حتی دیدار با مشاهیر ورزشی نیز در این دسته جای می گیرد.

دسته بندی دیگری نیز برای این شاخه از توریسم وجود دارد. توریستی ورزشی سخت و توریستی ورزشی نرم .

توریستی ورزشی سخت شامل تعداد افرادی است که در رویدادهای رقابتی ورزشی شرکت می نمایند. در این نوع سفرها به طور معمول این رویداهای ورزشی هستند که انگیزه سفر به مقصدی خاص می شوند. بازی های المپیک، جام جهانی فوتبال، مسابقات جایزه بزرگ فرمول یک و رویدادهای ورزشی منطقه ای مانند بازی های آسیایی جزء این دسته قرار می گیرند .

توریستی ورزشی نرم زمانی است که مسافر برای شرکت در فعالیت های ورزشی تفریحی یا تفریح های این چنینی سفر می نماید. ورزش هایی مانند پیاده گردی (Hiking) ، اسکی و قایق رانی تفریحی در این دسته قرار می گیرند .

اهمیت پیشرفت فناوری

با وجود این که پیشرفت های فناوری در سال های اخیر تاثیر بزرگ و قابل توجهی در صنعت ورزش نداشته اما چندان بی تاثیر نبوده است. فراهم شدن امکان خرید بلیط مسابقات ورزشی به شکل آنلاین، دسترسی به منابع متعددی را فراهم نموده که تا دهه های پیش امکان پذیر نبود .

امروزه ما از مدت ها قبل به طور دقیق می دانیم که یک رویداد ورزشی کجا و در چه تاریخی برگزار می گردد. حتی می توانیم بلیط آن را زودتر تهیه کنیم و خود را برای هزینه ها و زمان سفر برای تماشای یک رویداد آماده کنیم. توریستی ورزشی نه تنها امروزه جایگاه مهمی در فناوری دارد بلکه بخشی از توسعه خود را مدیون پیشرفت های تکنولوژی است .

مخاطبان توریستی ورزشی چه کسانی هستند؟

مخاطبان توریستی ورزشی با توجه به نوع ورزش مورد نظر، آنالیز می شوند و از ورزشی تا ورزش دیگر تفاوت های عمده ای دارند. اما آنالیز های کلی نشان می دهد که بیشتر مخاطبان این نوع از توریستی را مردان بین 18 تا 34 سال تشکیل می دهند و از نظر مالی در حد میانه قرار می گیرند .

مطالعه دقیق تر آمار و ارقام، منظره دقیق تری در این زمینه در اختیار ما قرار می دهد. به عنوان مثال، علاقه مندان به ورزش های کریکت و راگبی معمولا مسن تر هواداران معمولی فوتبال و بسکتبال هستند. در حالی که ورزش های مختلف، مخاطبان متفاوتی دارند اما به طور کل همه ورزش ها در سال های اخیر با رشد توریست روبه رو بوده اند .

توریستی ورزشی نه تنها در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته و به مرور در حال پیشرفت و توسعه است، بلکه به یکی از دلایل اصلی برای سفر و تعطیلات تبدیل شده است .

چرا توریستی ورزشی فراگیر شده است؟

عوامل مختلفی بر افزایش محبوبیت و فراگیر شدن این بخش از صنعت توریستی تأثیرگذار بوده اند. از میان آن ها به مواد زیر می توان اشاره نمود که هنوز هم رشد روزافزون این بخش را در پی دارند .

1 . دلایل و الزامات مالی

2 . نوآوری های جهانی فناوری

3 . تغییر در نگرش ها و ارزش ها

دلایل و الزامات مالی

احتیاج به شرح نیست که افراد برای شرکت در هر نوع توریستی ورزشی ملزم به پرداخت هزینه های آن هستند. بنابراین، این بخش می تواند زمینه خوبی برای سرمایه گذاری و کسب عایدی باشد. به علاوه، تغییر شکل شغل ها در جوامع سبب شده که در سال های اخیر ساعات کاری کاهش پیدا نمایند و بر زمان تفریح، استراحت و تعطیلات افزوده گردد. پیشرفت تکنولوژی نیز بار انجام بسیاری از کارها را از دوش مردم برداشته است. افزایش عایدیها و در کنار آن افزایش زمان تفریحات و تفریح سبب شده که افراد و خانواده ها برای انجام فعالیت های ورزشی و هزینه کردن برای سفرهای مرتبط با ورزش، تمایل بیشتری نشان بدهند .

نوآوری های جهانی فناوری

یکی دیگر از عواملی که سبب استقبال مردم از این نوع توریستی و توسعه آن به بخش وسیعی از جهان شده، رشد و پیشرفت هایی است که در زمینه فناوری به وقوع پیوسته است. یکی از برترین نمونه های تاثیر فناوری بر این بخش از توریستی، ظهور انواع تازهی از وسایل حمل ونقل است. با اختراع اتومبیل و فراهم شدن امکان سفر هوایی در قرن اخیر، افراد به راحتی می توانند برای شرکت در فعالیت های ورزشی به آن سر جهان سفر نمایند. این سفر به نقاط دوردست احتیاجمند فراهم شدن امکانات اقامتی متعدد مثل هتل، مسافرخانه و انواع اقامتگاه است. علاوه بر نقش حیاتی افزایش راه های حمل ونقل و امکانات اقامتی، ابداعات در فناوری های مرتبط به رسانه در توسعه این نوع از توریستی تأثیرگذار بوده است .

مطبوعات و در پی آن رادیو و تلویزیون نیز تاثیر زیادی در توسعه تماشاگری ورزشی داشتند. اخیرا پیشرفت های فناوری در فراوری تجهیزات ورزشی نیز سبب همه گیر شدن ورزش و به تبع آن افزایش محبوبیت توریستی ورزشی شده است .

ابداعات فناوری باعث شده اند که دسترسی به اخبار و اطلاعات، امکان رزرو بلیط های ورزشی و سهولت شرکت کردن در مسابقات ورزشی تقریبا برای همه فراهم گردد .

تغییر در نگرش ها و ارزش ها

امروزه به خصوص در جوامع غربی، افراد بیشتر از گذشته به تفریحات و تفریح اهمیت می دهند. همین مسئله سبب می گردد که تمایل برای انجام تفریحات ورزشی و در پی آن توریستی ورزشی افزایش پیدا کند. یکی از مشخصه های این تغییر فکر این است که امروزه کلینیک های تناسب اندام با اهداف تجاری روزبه روز در حال توسعه هستند. این کلینیک ها بیشتر بر جنبه های فردی و شاید لذت گرایی ورزش تاکید دارند .

در عین حال که شرکت در مسابقات ورزشی و پیروزی در آن ها برای دسته زیادی از افراد و دوستداران ورزش دارای اهمیت است اما عده زیادی نیز بیشتر تمایل دارند تا فعالیت های ورزشی را برای تفریح و تفریح انجام دهند .

توریستی ورزشی و تاثیرات آن بر بخش های مختلف

توریستی ورزشی گرچه مرزهای محدودی دارد اما بر بخش های مختلف نظیر اقتصاد، محیط زیست و فرهنگ تاثیرگذار است .

توریستی ورزشی و اقتصاد

بیشتر تحقیقات اجرا شده در توریستی رویدادهای ورزشی بر مسائل مالی و مالی و تاثیرات این رویدادها بر کشور میزبان تمرکز داشته اند. سیاستمداران، برنامه ریزان و اقتصاددانان برای احیای اقتصاد محلی، بر توسعه توریستی ورزشی تاکید دارند. این بخش از توریستی از آنجایی که شامل دو بخش پرطرفدار و پرسود است بدون شک به بهبود شرایط مالی یک جامعه یاری خواهد نمود. آمار و ارقام زیادی درباره تاثیر رویدادهای بزرگ ورزشی بر اقتصاد منطقه ها گوناگون منتشر شده است. آنالیز آن ها این مسئله را ثابت می نماید که رشد این بخش از صنعت توریستی تحول مالی را برای میزبان این رویدادها به همراه داشته است .

گرچه برگزاری رویدادهای ورزشی، منافع مالی زیادی برای میزبانان در پی دارد اما برنامه ریزی نمایندگان این رویدادها باید تأثیرات جنبی آن را نیز در نظر بگیرند. این تأثیرات ممکن است مثبت و حتی منفی باشند. این تأثیرات مثبت و منفی در رویدادهای ملی و بین المللی بسیار قابل توجه تر هستند .

یکی از مسائلی که باید به دقت مورد آنالیز قرار بگیرد بحث هزینه های برگزاری رویداد و فراهم کردن امکانات و تجهیزات لازم برای ورزش های مختلف است. علاوه بر این ها، برگزاری یک رویداد بزرگ و جذب توریستان زیاد از سراسر جهان تأثیرات فرهنگی و زیست محیطی بی شماری بر کشور و منطقه میزبان و زندگی اهالی آن دارد .

تبدیل امکانات ورزشی از امکانات محلی به امکانات ملی و بین المللی ممکن است تأثیر منفی در محیط زیست داشته باشد. البته در کنار این، نباید جنبه اشتغال زایی و کسب عایدی برای اهالی را فراموش کرد .

تأثیرات فرهنگی و اجتماعی توریستی ورزشی

توریستی ورزشی تأثیراتی فراتر از مسائل مالی دارد. از میان تأثیرات مثبت این بخش از توریستی بر فرهنگ، موارد زیر را می توان نام برد:

• توریستی ورزشی، روحیه اجتماعی، میراث ملی و هویت جامعه را تقویت می نماید چرا که اهالی منطقه برای ارتقاء فرهنگشان با هم همکاری می نمایند.
• توریستی ورزشی وسیله ای فراهم می نماید تا توریستان از سیار نقاط جهان به یک کشور سفر نموده و با فرهنگ آن منطقه بیشتر آشنا شوند.
• توریستی ورزشی اهالی یک منطقه را به احیا و حفظ سنت های فرهنگی، تشویق و ترغیب می نماید.

و اما از میان تأثیرات منفی آن می توان موارد زیر را نام برد:

• فرصت های سودآور توریستی ممکن است منجر به برهم خوردن تعادل مالی منطقه میزبان و از بین بردن جوامع سنتی گردد.
• در صورت عدم برنامه ریزی صحیح، توریستی ورزشی ممکن است به میراث فرهنگی و هویت یک جامعه آسیب بزند.
• جامعه ممکن است برای تطبیق با شرایط تازه، تغییراتی در فرهنگ خود ایجاد کند.
• امکان بروز بی نظمی و آشوب در رویدادهای بزرگ و بعلاوه امکان ایجاد تنش بین میزبان و توریستان وجود دارد.

تأثیرات توریستی ورزشی بر محیط زیست

هر چه محبوبیت و فراگیری این بخش از صنعت توریستی افزایش پیدا می نماید، تأثیرات آن بر منابع طبیعی بیشتر می گردد. ورزش هایی که در فضای باز و در طبیعت انجام می شوند، ممکن است به طبیعت آسیب بزنند.

در واقع بعضی فعالیت های ورزشی و حتی رفتارهای خود ورزشکاران ممکن است برای محیط زیست مخرب و آسیب زننده باشد.

• دوچرخه سواران کوهستان ممکن است به خاک و پوشش گیاهی منطقه آسیب بزنند.
• نور و سروصدای ایجاد شده به وسیله قایق های پرسرعت و ماشین های رالی، حیوانات را فراری می دهد.
• ورزشکارانی که در طبیعت اقامت می نمایند، با ریختن زباله در پارک ها و جریان های آب، محیط زیست را به خطر می اندازند.
• لنگر قایق ها و کشتی ها و بی مبالاتی غواصان ممکن است که به صخره های مرجانی و جهانی زیر آب آسیب بزنند.

علاوه بر این، تصرف زمین ها به خصوص در منطقه ها بکر، برای ایجاد زیرساخت های مورد احتیاج تأسیس امکاناتی چون پیست های اسکی یا زمین های گلف، برای محیط زیست زیان آور است. جنبه دیگر این زیان، تأمین امکانات مورد احتیاج برای ورزش و اقامت توریستان است. ساخت وسازهای بی رویه برای فراهم کردن امکانات اقامتی و رستوران ها و زیرساخت های لازم برای تأمین وسایل حمل ونقل عمومی، مصرف انرژی و آلودگی ایجاد شده به وسیله وسایل حمل ونقل، همگی عوامل تهدید محیط زیست هستند. سفرهای گروهی به بعضی منطقه ها نیز موجب افزایش فشار و آسیب به منطقه می گردد.

اما توریستی ورزشی با همه این تأثیرات مثبت و منفی بدون شک منافعی نیز در پی دارد. با رشد توریستی ورزشی:

• ورزش ها به یک منبع سرمایه گذاری در صنعت توریستی تبدیل می شوند.
• ایجاد فرصت های شغلی تازه و رستوران ها و هتل های پر از مسافر، رشد مالی را در پی دارد.
• فرصتی برای معرفی شهر یا کشور و ارائه تصویر مثبتی از جامعه فراهم می گردد.
• سبب افزایش امکانات به خصوص امکانات ورزشی می گردد.
• فرصت هایی برای تفریح و تفریح جوانان فراهم می گردد.
• زیرساخت های تازه را توسعه می دهد.
• موجب رشد و توسعه در بخش های دیگر صنعت توریستی منطقه می گردد.
• قابلیت های سازمانی و بهره برداری از بازار را افزایش می دهد.
• منابع مالی مورد احتیاج برای ایجاد امکانات تازه ورزشی را فراهم می نماید.
• حمایت جامعه از ورزش و رویدادهای ورزشی را افزایش می دهد.

در این مقاله با تعریف توریستی ورزشی و اثرات آن بر اقتصاد و فرهنگ جامعه آشنا شدیم. در ادامه مجموعه مقالات توریستی ورزشی، به گوشه و کنار جهان سفر می کنیم و با جنبه های گوناگون این بخش پرسود صنعت توریستی در جهان آشنا می شویم.